آنچه در مورد نمونه برداری از خاک باید بدانیم
طرز صحیح نمونه برداری از خاک می تواند به عنوان پایه شناخت وضعیت خاک مزرعه و یا باغ مورد توجه قرار گیرد. چنانچه به طرز صحیح نمونه برداری دقت نشود نمی توان به نتایج واقعی درخصوص خاک مورد نظر رسید.
– طرز صحیح نمونه برداری خاک
زمین مورد نظر برای نمونه برداری به قطعات یکنواخت از لحاظ بافت، رنگ، شیب، میزان فرسایش، کشت سالهای قبل، تناوب، نوع محصول و غیره تقسیم بندی می شود.
هر نمونه آزمایشگاهی، با توجه به وضعیت زمین و تناوب زراعی حداکثر از یک مساحت ۵ هکتاری تهیه می شود و برای مساحت های بیشتر به همان نسبت تعداد نمونه ها بیشتر می گردند.
عمق نمونه برداری بستگی به نوع محصول، میزان رشد و عمق ریشه محصول دارد. اکثراً درمحصولات صیفی و زراعی از عمق ۰-۳۰ سانتی متری و در باغات میوه از سه عمق ۰-۵۰ و ۵۰-۱۰۰ و ۱۰۰-۱۵۰ سانتی متری نمونه گیری می گردد. در موارد ضروری می توان پروفیل خاک را بر حسب طبقات خاک نمونه بردای نمود.
۴- در قطعه مورد نمونه برداری می توان به حالت های زیگزاگ نقاطی را انتخاب و از آنها نمونه برداری نمود.
– مراعات در نمونه برداری
قبل از نمونه برداری باید اطمینان حاصل نمود که سطح خاک آغشته به کودهای آلی ویاشیمیایی نباشد (از زمین کود خورده باید به طور جداگانه نمونه برداری نمود).
زمین به هنگام نمونه برداری باید به اندازه کافی رطوبت داشته باشد و بهترین موقع زمانی است که به حالت گاو رو باشد ( در مواقع استثنایی می توان از زمین خیلی مرطوب و خشک نیز نمونه گیری نمود).
سطحی که نمونه برداری می گردد باید عاری از خرده سنگ، آشغال، تکه های چوب، علف های هرز و یا ریشه محصولات مختلف در زمین باشد.
نمونه برداری از اطراف وحاشیه ی زمین و اطراف جوی های آب نباشد(معمولاً خطاهای آزمایشی در حواشی زمین هستند)
نمونه بایستی از کناره گودال تراشیده شود و برداشتن نمونه از کف گودال یکی از انواع خطا های نمونه برداری می باشد.
– وسایل نمونه برداری نباید آغشته به کودهای آلی و شیمیایی باشند.
– وسایل نمونه برداری
بیل : راحت ترین وسیله نمونه برداری برای عمق های سطحی است با بیل می توان به راحتی از عمق ۰ -۳۰ سانتی متری و با کنار دادن خاک۳۰ سانتی از عمق ۳۰-۶۰ سانتی متری و همچنین بیشتر نمونه برداری نمود.
بیلچه : همانند بیل می باشد، دسته کوتاه دارد، کوچک تر از بیل است که در صورت دراختیار نداشتن بیل می توان از آن استفاده کرد.
اوگر (مته ): می توان به وسیله آن خاک را از عمق های مورد نظر بیرون آورده و به عنوان نمونه انتخاب نمود. اوگرها اکثراً به دوصورت توخالی و مته ای می باشند که در اوگرهای توخالی خاک در وسط محفظه موردنظر جمع می گردد و در مته ای خاک در شیارهای مته جمع می گردد.
– نحوه آماده نمودن خاک جهت ارسال به آزمایشگاه:
پس از نمونه گیری، حدود ۱ الی ۵/۱کیلو از نمونه خاک مرکب انتخاب و داخل کیسه ای قرار داده و به آزمایشگاه ارسال نمایید.
همراه نمونه خاک مشخصات کامل آن که شامل عمق، تاریخ، محل، شماره، نام صاحب نمونه، کشت سال قبل و … می باشد مشخص شود.
